“ชวน” ร่ายยาวภาพรวมสภา 4 ปีมีทั้งบวก-ลบ

 นายชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภาและประธานสภาผู้แทนราษฎร กล่าวถึงภาพรวมผลงาน 4 ปีของสภาผู้แทนราษฎรชุดที่ 25 ว่า สภาฯ ชุดนี้มีการประชุมครบทั้ง 8 สมัย โดยวันสุดท้ายคือ วันที่ 28 กุมภาพันธ์ และครบวาระ 4 ปี วันที่ 23 มีนาคม นับจากการเลือกตั้ง 24 มีนาคม 2562 ถือว่าเป็นระยะเวลาหนึ่งที่ครบของกระบวนการนิติบัญญัติ แม้อาจจะมีการยุบสภาก่อนวันใดวันหนึ่ง โดยภาพรวมตั้งแต่เริ่มสมัยสภาชุดนี้ นับแต่มีระบบการเลือกตั้งที่เปลี่ยนไปจากเดิม จึงทำให้มีลักษณะที่เกิดพรรคการเมืองใหม่มาก รวมแล้ว 26 พรรค

แต่โครงสร้างของบ้านเมือง ยังคงยึดหลักการปกครองระบอบประชาธิปไตยในระบบรัฐสภาอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ซึ่งระบบนี้ฝ่ายเสียงข้างมาก คือ ผู้ตั้งรัฐบาล ทำให้รัฐบาลชุดปัจจุบันจึงประกอบด้วยพรรคการเมืองเกือบ 19 พรรค เป็นฝ่ายค้าน 7 พรรค ปกติแล้วรัฐบาลผสมจะไม่ค่อยมีการรวมมากเช่นนี้ นับว่ามากสุดเป็นประวัติการณ์

แต่การเริ่มต้นของสภาฯ ชุดนี้ ก็เป็นไปด้วยดี มีปัญหาเพียงช่วงปลายสมัย แม้ว่าปกติแล้วจะมี ส.ส.เดิมเข้ามาในสภามากกว่า ส.ส.ใหม่ แต่สภาชุดนี้มี ส.ส.ใหม่มากกว่าครึ่ง ที่ยังไม่เคยเป็น ส.ส.มาก่อน หรือใหม่ทั้งพรรค แต่เมื่อมองภาพความเป็นจริงก่อนการเลือกตั้งปี 2562 ก็ไม่มีสภาฯ มา 5 ปี ดังนั้น การเริ่มของสภาฯ ชุดนี้ จึงเริ่มต้นจากการไม่มีสภาฯ มา 5 ปี จึงต้องมาเรียนรู้กันใหม่ ส่งผลให้มีทั้งบวกและลบในหลายเรื่อง

ในส่วนของการพิจารณากฎหมายของสภาชุดนี้ ประธานสภาผู้แทนราษฎร กล่าวว่า ในโครงสร้างระบบประชาธิปไตยที่มีรัฐบาลต้องใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือในการบริหาร ระบบนี้รัฐบาลจึงจำเป็นต้องมีเสียงข้างมาก ซึ่งต่างจากระบบประธานาธิบดี ดังนั้น การที่รัฐบาลต้องคุมเสียงข้างมาก จึงเป็นเรื่องที่เป็นหัวใจของการทำหน้าฝ่ายนิติบัญญัติ

หากรัฐบาลต้องการใช้กฎหมายในการบริหาร รัฐบาลต้องนำเสียงข้างมากมาให้ได้ โดยตั้งแต่เริ่มสภาฯ ชุดนี้ รัฐบาลก็สามารถทำได้ดี กฎหมายที่รัฐบาลเสนอมาก็สามารถผ่านได้เรียบร้อย หรือเรียกได้ว่าผ่านสภาฯ เกือบทุกฉบับ

จะมีเพียงกฎหมายที่เสนอโดยสมาชิกบ้างที่ไม่ได้รับการพิจารณา หรือไม่ผ่านสภาฯ เพราะเป็นกฎหมายที่เสนอร่วมกับรัฐบาล ยกเว้นช่วงหลังในปีสุดท้าย ที่ไม่สามารถผ่านการพิจารณาได้ด้วยเงื่อนไขขององค์ประชุม

ทั้งนี้ ที่ผ่านมาเมื่อรัฐบาลไม่สามารถคุมเสียงข้างมากได้ก็ยังมีเสียงของฝ่ายค้านเป็นองค์ประชุม แต่ด้วยรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ต้องมีการกดบัตรเป็นองค์ประชุมเพิ่มมากขึ้น ภายหลังเมื่อฝ่ายค้านไม่กดบัตร ทำให้เป็นปัญหาองค์ประชุม จะเห็นว่าในส่วนของพรรคร่วมรัฐบาลเองก็มีปัญหาความร่วมมือในองค์ประชุมเช่นกัน หรือแม้แต่การไม่เห็นด้วยกับร่างกฎหมายก็ไม่มาเพื่อให้ครบองค์ประชุม ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้อง เพราะสมาชิกต้องกล้าแสดงความเห็นว่า ไม่เห็นด้วยกับกฎหมายฉบับใดด้วยการลงมติไม่รับ เพราะการไม่มาร่วมการพิจารณาทำให้กฎหมายค้างการพิจารณา และเกิดปัญหาเวียนซ้ำที่เดิม

ทำให้การพิจารณากฎหมายของฝ่ายนิติบัญญัติสะดุดด้วยเรื่องนี้ และไม่น่าเชื่อว่าลามไปถึงวุฒิสภา โดยเฉพาะการประชุมร่วมรัฐสภา เพราะโดยปกติวุฒิสภาจะเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้องค์ประชุมครบ แต่ช่วงหลัง 2-3 ครั้งที่วุฒิสภาก็ทำแบบผู้แทน อาทิ การพิจารณาร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมเกี่ยวกับอำนาจของสมาชิกวุฒิสภา และเป็นกฎหมายเพียงกฎหมายเดียวในการประชุมร่วมรัฐสภาที่ไม่ได้พิจารณาตลอดเวลา 4 ปี

อย่างไรก็ตาม ประธานสภาผู้แทนราษฎร ยอมรับว่า ช่วงหลังๆ กฎหมายที่เป็นประโยชน์เสียโอกาสมาก อาทิ กฎหมายขนส่งทางราง กฎหมายเช็กซึ่งเป็นประโยชน์ต่อรัฐบาลสำหรับการบริหารประเทศ โดยรัฐบาลเพิ่งส่งมาภายหลัง ซึ่งเป็นช่วงที่กำลังมีปัญหาองค์ประชุม ทำให้กฎหมายเหล่านั้นไม่ได้รับการพิจารณาแต่หากไม่มีปัญหาองค์ประชุม เชื่อได้ว่ากฎหมายจะได้รับการพิจารณาทั้งหมด จึงเป็นเรื่องที่น่าเสียดาย

ขอขอบคุณ:  ข่าวการเมือง